Hiện nay, chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện được thực hiện theo Nghị định số 134/2015/NĐ-CP ngày 29/12/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện. Theo đó, ngân sách Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo (99.000đ/người/tháng); hỗ trợ 25% mức đóng đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ cận nghèo (82.500đ/người/tháng) và hỗ trợ 10% mức đóng đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc các đối tượng khác (33.000đ/người/tháng).

Tuy nhiên, theo Nghị định số 07/2021/NĐ-CP ngày 27/01/2021 của Chính phủ quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025, từ ngày 01/01/2022, mức chuẩn nghèo đối với khu vực nông thôn giai đoạn 2021 - 2025 tăng từ 700.000 đồng lên 1.500.000 đồng, dẫn đến mức đóng tối thiểu hằng tháng của người tham gia BHXH tự nguyện tăng từ 138.600 đồng/tháng lên 297.000 đồng/tháng (đã trừ mức hỗ trợ của Nhà nước) đã tác động đến tâm lý và việc tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện của nhóm người tham gia BHXH tự nguyện có thu nhập thấp, đặc biệt là người thuộc hộ nghèo và hộ cận nghèo.

Tại địa bàn tỉnh Khánh Hòa, phần lớn những người đăng ký tham gia BHXH tự nguyện là người lao động tự do ở khu vực phi chính thức như: nông dân, thợ thủ công, tiểu thương buôn bán nhỏ thu nhập thấp, không ổn định.... Chính vì vậy, với mức hỗ trợ của Nhà nước như hiện nay chưa thật sự hấp dẫn và thu hút đông đảo người dân đăng ký tham gia BHXH tự nguyện.

 Thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách BHXH; phấn đấu đến năm 2025 đạt khoảng 45% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH, trong đó nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 4,5% lực lượng lao động trong độ tuổi; có khoảng 55% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội. 

 Tính đến ngày 30/6/2024, toàn tỉnh Khánh Hòa chỉ có 15.542 người tham gia BHXH tự nguyện, đạt 2,74% trong tổng số người tham gia BHXH trên địa bàn tỉnh. Vì vậy, nếu không có giải pháp và chính sách hỗ trợ sẽ không khuyến khích được người dân đăng ký tham gia BHXH tự nguyện. Từ đó, tạo gánh nặng cho công tác an sinh xã hội khi người dân không còn khả năng lao động nhưng không có lương hưu hàng tháng, không có thẻ bảo hiểm y tế để khám chữa bệnh... Đây sẽ là gánh nặng cho ngân sách trong tương lai, vì phải chi trả trợ cấp bảo trợ xã hội và mua thẻ bảo hiểm y tế cho người cao tuổi...

Để khuyến khích người dân đăng ký tham gia BHXH tự nguyện, tại Kỳ họp thứ 14 của Hội đồng Nhân dân tỉnh Khánh Hòa khóa VII, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua nhiều quyết sách quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trong đó, đã thống nhất và ban hành Nghị quyết số 05/2024/NQ-HĐND ngày 12/7/2024 quy định mức hỗ trợ thêm tiền đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2024-2025, cụ thể:

- Hộ nghèo: tỷ lệ hỗ trợ thêm 30%. Mức hỗ trợ = 1.500.000 đồng x 22% x 30% = 99.000 đồng.

- Hộ cận nghèo: tỷ lệ hỗ trợ thêm 25%. Mức hỗ trợ = 1.500.000 đồng x 22% x 25% = 82.500 đồng.

- Đối tượng khác: tỷ lệ hỗ trợ thêm 10%. Mức hỗ trợ = 1.500.000 đồng x 22% x 10% = 33.000 đồng.

Như vậy, hằng tháng người tham gia BHXH tự nguyện đăng ký thường trú trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa được hỗ trợ tiền đóng như sau:

Thời gian được hỗ trợ: từ ngày 01/08/2024 đến hết ngày 31/12/2025. Sau thời điểm ngày 31/12/2025, tùy vào tình hình thực tế, nếu thấy cần thiết Ủy ban nhân dân tỉnh trình Hội đồng Nhân dân tỉnh xem xét quyết định điều chỉnh nội dung Nghị quyết cho phù hợp.

Việc Hội đồng Nhân dân tỉnh thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ thêm mức đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện giai đoạn 2024 - 2025 tiếp tục thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước trong sự nghiệp chăm lo đời sống Nhân dân, giúp người dân tiếp cận với chính sách BHXH tự nguyện để đăng ký tham gia nhằm tự bảo đảm an sinh xã hội cho chính bản thân mình.

Với sự quan tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành và hỗ trợ từ ngân sách địa phương, tin tưởng rằng chính sách BHXH tự nguyện sẽ tiếp tục lan tỏa sâu rộng, từng bước đi vào đời sống Nhân dân, giúp nâng cao số người tham gia và thụ hưởng các chế độ, chính sách BHXH tự nguyện, tiến tới hoàn thành mục tiêu BHXH toàn dân theo các Nghị quyết 28-NQ/TW của Đảng đã đề ra, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội và đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa./.